GÖMÜRGEN AĞITLARI
OT BİTMEDİ KOYUN KUZU PERİŞAN
(Kaynak kişi Mustafa KARAASLAN)
Ev halkından sonra Türkmen’in en değerli varlığı koyundur. Atalarımız boşuna dememişler: “Ahrabanın iyisi gayın, malın iyisi goyun.”
Bu insanlar, dört mevsimin tümünde koyunlarıyla beraberdirler. Yaşamları koyunun varlığına bağlıdır. Evine gelen misafirlerine ikramları ile şölenlerde dostlarına sunduğu süt, yoğurt, peynir, kaymak, ettir.
Ağıdı koyun üzerine, türküsü koyunla ilgilidir. Gülmesi ve neşesi koyuna bağlı olduğu gibi, ağlarsa koyunu için ağlar.
Yıl 1942. Ortaköy’den Kayaaltı Köyü’ne göçen Halilibrahim Yürük, gışı geçirmek üzere goyunlarını Gaziantep’in İslâhiye İlçesi’ne götürür. O yıl mevsim çoh gurah geçer. Antakya’ya giden Türkmen grubuna telgraf çekerek oraların durumunu öğrenmek ister, cevap alamaz. Goyunları açlıhdan telef olmaya başlar.
Her gün onlarca goyunu ölüp gider. Ölen goyunların leşleri çahallar tarafından paylaşılırken Hail İbrahim’in gardaşı ağlar, gendisi de ağlar…
Hail İbrahim teselliyi ağıt yahmada bulur. Oturur bir gayanın başına, gupguru yazıya ve goyunlarının leşine bahar. Bir ağıt söyler ki işitenlerin yüreklerini yahar!
Gömürgen’de hemen her çobanın bugün bile dilinde söylediği ağıt şöyledir:
Ot bitmedi goyun-guzu perişan
Aç mı galır doğru yolda çalışan!
Genç yaşında hainliğe alışan,
Arar belâsını diliyle bulur.
Hiç gitmiyo Gâvur Dağı’n dumanı
İslahiye çölü bilmez amanı.
Morgoyunun döl dökecek zamanı
Çanın ses vermesi zilinen olur.
Moralagoyun da sürün ün hası,
Galdır Gadir Mevlâ’m dumanı pusu.
Amik’ten geliyo dunnanın sesi
Baharın gelmesi gülünen olur.
Arhacına vardım itler uluşur,
Goyunun üleşin[1] çahal bölüşür.
Kederlenme gardaş, düşman gülüşür!
Yiğidin hatırı malınan olur.
Arhacına vardım, üçgüller bitmiş
Sulağına vardım yosunlar dutmuş.
Duydum arhadaşlar Hatay’a gitmiş,
Onların haberi telinen olur.
Antakya’ya vurdum yıldırım teli,
Gelmedi cuvabı del’oldum deli!
Ahmaya başladı Leçe’nin seli
Şubatın yağmuru yelinen olur.
Garşı görünenler garlı dağ olsa,
Çevre yanı mor sümbüllü bağ olsa
Cümle ile gardaşlarım sağ olsa,
Düğün-bayram etmek elinen olur.
Halil İbrahim’im böyle söyleme,
Hançer vurup ciğerimi dağlama.
Arhadaşlar gitti beni ağleme,
Sılaya gavuşmah yolunan olur.
DERLEYEN: Ahmet KARAASLAN
|
